Adi Kelimesi Hakaret Midir?

Adi Kelimesi Hakaret Midir? Yargıtay Kararları Değerlendirmeleri

1."Adi" Kelimesinin Hakaret Olarak Kabul Edildiği Kararlar (Genel Uygulama)

Yargıtay 4. Ceza Dairesi'nin yerleşik içtihatlarının büyük çoğunluğunda, "adi" kelimesi ve türevleri, kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici nitelikte bulunarak hakaret suçu kapsamında değerlendirilmiştir.

• Müstakil ve Doğrudan Hakaret Kabulü:

  • Yargıtay 4. Ceza Dairesi (24.05.2023 tarihli, 2023/18829 K.): Sanığın mağdura yönelik sadece "Adi" demek suretiyle gerçekleştirdiği eylem, hakaret suçu kapsamında sübuta eren eylemler arasında sayılmıştır.

  • Yargıtay 4. Ceza Dairesi (15.04.2024 tarihli, 2024/4654 K.): "Sen ruh hastasısın" sözü kaba hitap tarzı sayılarak beraat verilirken, aynı olayda diğer sanığın söylediği "adi kadın" sözü için TCK m.129 (haksız tahrik/karşılıklı hakaret) değerlendirmesi yapılması gerektiği belirtilerek, bu ifadenin hakaret vasfı taşıdığı vurgulanmıştır.

  • Yargıtay 4. Ceza Dairesi (09.05.2023 tarihli, 2023/18184 K.): Sanığın kamu görevlisine yönelik "adi herif" şeklindeki sözleri, TCK 125/3-a maddesi uyarınca kamu görevlisine hakaret suçu olarak kabul edilmiş ve mahkumiyet hükmü onanmıştır.

• Diğer İfadelerle Birlikte Kullanım:

  • Yargıtay 4. Ceza Dairesi (05.11.2024 tarihli, 2024/14096 K.): "...en adi şerefsiz... aşağılıksın adi" şeklindeki mesajların TCK 125/1 kapsamında hakaret suçunu oluşturduğu açıkça belirtilmiştir.

  • Yargıtay 4. Ceza Dairesi (04.10.2023 tarihli, 2023/21962 K.): "...şikayet etmezsen şerefsizsin, adisin..." sözleri hakaret olarak kabul edilmiştir.

  • Samsun BAM 6. CD (18.04.2018 tarihli, 2018/863 K.): "Yazmazsan adi piçsin, en adi şerefsiz..." ifadeleri zincirleme hakaret suçu kapsamında değerlendirilmiştir.

2. "Adi" İfadesinin Hakaret Sayılmadığı İstisnai Karar

Genel uygulamanın aksine, Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nin 2025 tarihli güncel bir kararında farklı bir değerlendirmeye gidilmiştir.

• Nezaket Dışı ve Kaba Söz Değerlendirmesi:

  • Yargıtay 9. Ceza Dairesi (18.06.2025 tarihli, 2025/5489 K.): Mahkeme, sanığın katılana yönelik sarf ettiği "adi bir insanmışsın" şeklindeki ifadenin nezaket dışı ve kaba söz niteliğinde olduğunu, ancak hakaret suçunun yasal unsurlarını oluşturmadığını belirtmiştir. Bu gerekçeyle, yerel mahkemenin verdiği mahkumiyet kararı bozulmuştur. Bu karar, "adi" kelimesinin her durumda mutlak hakaret sayılmayabileceğine dair önemli bir ayrışma noktasıdır.

    
    

3. Karşılıklı Hakaret (TCK m.129/3) Bağlamında Değerlendirme

Birçok kararda "adi" kelimesi hakaret olarak kabul edilmiş, ancak eylemin karşılıklı olması nedeniyle ceza verilmesine yer olmadığına hükmedilmiştir. Bu durum, kelimenin suç vasfını ortadan kaldırmamakta, sadece cezalandırılabilirliği etkilemektedir.

• Yargıtay 4. Ceza Dairesi (24.01.2024 tarihli, 2024/893 K.): "Şerefsiz, adi karı" ve "şerefsiz, adi" sözlerinin karşılıklı sarf edilmesi hakaret suçu olarak kabul edilmiş, ancak TCK 129/3 uygulanmıştır.

• Yargıtay 4. Ceza Dairesi (31.10.2023 tarihli, 2023/23422 K.): "Şerefsiz, adi insan" sözleri hakaret sayılarak karşılıklı hakaret hükümleri uygulanmıştır.

• Yargıtay 4. Ceza Dairesi (17.10.2023 tarihli, 2023/22663 K.): "Sen gibi adi değilim" ifadesi hakaret içeren yazılar kapsamında değerlendirilmiştir.

4.Sonuç

İncelenen kararlar neticesinde;

1. Yargıtay 4. Ceza Dairesi'nin istikrarlı kararlarında "adi", "adi herif", "adi kadın", "adisin" gibi ifadelerin hakaret suçunu oluşturduğu kabul edilmektedir.

2. Ancak Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nin 18.06.2025 tarihli güncel kararında "adi bir insanmışsın" ifadesi "kaba söz" olarak nitelendirilmiş ve suç sayılmamıştır.

   
   

Bu nedenle, "adi" kelimesi ağırlıklı olarak hakaret kabul edilmekle birlikte, yargılamayı yapan dairenin yaklaşımı ve ifadenin kullanılış biçimi (kaba söz vs. hakaret ayrımı) sonucun değişmesine neden olabilmektedir.

Av. Enes ÇETİNKAYA